Powstanie styczniowe na ziemi makowsko–różańskiej

Autor

DOI:

https://doi.org/10.62961/p2n6kv03

Słowa kluczowe:

powstanie, walki partyzanckie, bitwy, potyczki

Abstrakt

Powstanie styczniowe swoim zasięgiem objęło również ziemię makowsko–różańską. Na jej terenie stoczono dwie bitwy: pod Szygami i Drążdżewem oraz kilka potyczek, min. w Karniewie, Podosiu, Różanie i Chrzanowie. Powstańcy pomimo tego, że byli o wiele słabiej uzbrojeni, dzielnie walczyli z przeważającymi siłami wojsk rosyjskich. Niestety często musieli uznać wyższość wroga. Najwięcej powstańców zginęło pod Drążdżewem, Szygami, Podosiem i Magnuszewem. Wśród nich znaleźli się, m.in. Edward Rolski–adiutant Zygmunta Padlewskiego, kpt. Józef Trąmpczyński, por. Adolf Zduńczyk i mjr Jakub Jasiński. Miejsca ważniejszych bitew i potyczek zostały upamiętnione pomnikami i mogiłami. Sądy carskie bezlitośnie obeszły się z tymi, którym udowodniono udział w powstaniu, karząc ich wysokimi wyrokami lub zsyłając na Syberię.

Bibliografia

Berg M., Zapiski o polskich spiskach i powstaniach (1863 – 1864), ks. VII, Warszawa 1911.

Chądzyński Z., Wspomnienia powstańca z lat 1861 – 1863, Warszawa 1963.

Karta cmentarza nr 197, Wojewódzki Konserwator Zabytków w Ostrołęce.

Poczman W., Powstańcze śniadanie, to.com.pl, (dostęp: 8.10.2023 r.).

Powstanie styczniowe w Makowie i okolicy, makowonline.pl, (dostęp: 8.10.2023 r.)

Przyborowski W., Dzieje 1863 roku, historia dwóch lat, T. 1, Kraków 1897.

Tomasz Kolbe, pl.wikipedia.org, (dostęp: 3.10.2023 r.).

Z dymem pożarów, pl.wikipedia.org, (dostęp: 7.10. 2023 r.).

Zieliński S., Bitwy i potyczki 1863 – 1864, Rapperswil 1913.

Bojarski S., Kapitan Józef Trąmpczyński–powstaniec styczniowy godzien szczególnego szacunku, „Krasnosielcki Zeszyt Historyczny” 2012, Nr 9/10.

Budelewski D., Walki narodowo–wyzwoleńcze na ziemi różańskiej w latach 1795–1918, „Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego” 2008, nr XXII.

Gadomski S., Powstanie styczniowe w powiecie pułtuskim, [w:] Powstanie styczniowe na ziemi pułtuskiej, pod red. J. Szczepańskiego, Warszawa 1994.

Gallera R. C., Przebieg powstania styczniowego na terenie Mazowsza Północnego ze szczególnym uwzględnieniem okolic Makowa i Przasnysza, Maków Mazowiecki 2013.

Juszkiewicz R., Powstanie Styczniowe na Północnym Mazowszu, Warszawa 1992.

Kociszewski A., Poszli nasi w bój, [w:] Powstanie Styczniowe na Mazowszu Północnym, pod red. R. Juszkiewicza, Warszawa 1988.

Kociszewski A., Tomasz Kolbe – zapomniany bohater powstania styczniowego, [w:] Powstanie styczniowe na Mazowszu Północnym, pod red. A. Kociszewskiego, Warszawa – Ciechanów 1994.

Konarska–Pabiniak B., Kobiety Mazowsza w Powstaniu 1863,„Notatki Płockie” 2003, nr 48/1.

Marcinek R., Encyklopedia Polski, Kraków 1996.

Pawliszczew M., Tygodnie Polskiego Buntu 1863-1864, Warszawa 2003.

Ratajczyk L., Urzędowy wykaz potyczek wojsk carskich w Królestwie Polskim w 1863 r. Studia i materiały do historii wojskowości, t. VIII, cz. 2, Warszawa 1962.

Suski T., Różan, Sieluń i okolice–szkice z dziejów, Różan 2017.

Wesołek I., Monografia m. Makowa Maz., Maków Mazowiecki 1938.

„Dziennik Poznański” 1863, nr 156.

„Głos Mazowiecki” 1939, nr 19.

Pobrania

Opublikowane

2025-02-03

Numer

Dział

Artykuły